ساختار سلولی آگزنتیک بازگشتی سهبعدی (Three-Dimensional Re-Entrant Auxetic Cellular Structure) یکی از جالبترین و کاربردیترین ساختارهای مهندسی در حوزه طراحی مواد و سازههاست که به دلیل ویژگی منحصربهفرد خود، توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. در حالت معمول، بیشتر مواد هنگام اعمال نیروی کششی، نازکتر شده و در جهت عمود بر نیرو جمع میشوند. اما ساختارهای آگزنتیک رفتار کاملاً معکوسی دارند؛ یعنی با اعمال کشش، در جهت عمود بر نیرو نیز منبسط میشوند که این ویژگی را با ضریب پواسون منفی نشان میدهند. در ساختارهای بازگشتی سهبعدی، طراحی خاص هندسی با زوایای برگشتی و سلولهای بههمپیوسته باعث میشود تا هنگام بارگذاری، سلولها از هم باز شوند و انبساط در سه جهت فضایی رخ دهد.
این رفتار مکانیکی خاص، باعث افزایش قابل توجه مقاومت، جذب انرژی و پایداری ساختار در برابر ضربه و تنشهای خارجی میشود. به همین دلیل، از این نوع ساختارها در کاربردهایی چون ضربهگیرهای صنعتی، تجهیزات محافظتی نظیر زرههای سبک، طراحی ایمپلنتهای زیستی با قابلیت تطابق با بافت بدن، و حتی در ساختارهای هوافضا برای تحمل تنشهای چندمحوره استفاده میشود. همچنین، امکان تولید این ساختارها با استفاده از فناوریهای نوین مانند پرینت سهبعدی، امکان طراحیهای سفارشیشده و بهینه را فراهم کرده است. در مجموع، ساختارهای آگزنتیک سهبعدی بازگشتی نهتنها از نظر علمی جالبتوجه هستند، بلکه از لحاظ کاربردی نیز قابلیتهایی فراتر از مواد معمولی ارائه میدهند و مسیرهای نوینی را برای توسعه مواد هوشمند و مقاوم هموار میسازند.